Karta Polaka lub stypendium socjalne
Niedawno na forum Sejmu Rzeczypospolitej Polski jeden z posłów zadał Ministrowi Nauki i Szkolnictwa Wyższego bardzo ważne pytanie, dotyczące stypendiów socjalnych dla obcokrajowców. Cała sytuacja jest oczywiście wynikiem tego, co się dzieje na Ukrainie oraz rosnącej liczby osób przybywających do Polski w celu podjęcia studiów, które mając korzenie polskie legitymują się obywatelstwem ukraińskim.
O całym zajściu poinformował poseł partii Kukiz’15, poseł Józef Brynkus. W swoim zapytaniu do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego zaalarmował, iż uczelnie wyższe odmawiają przyznania stypendium socjalnego obcokrajowcom, którzy legitymują się kartą pobytu, na której widnieje adnotacja „dostęp do rynku pracy”. W myśl przepisów ustawy o cudzoziemcach, możliwość wydania karty pobytu z niniejszą adnotacją jest możliwe m.in. po zwróceniu przez niego Karty Polaka. Zatem studenci posiadający takową kartę są proszeni przez urzędy wojewódzkie o ich zwrot, co z kolei implikuje utratę prawa do stypendium socjalnego na uczelni.
Jak podnosił poseł, sprawa przyznawania karty pobytu i oddawania Karty Polaka oraz nieotrzymywanie stypendium socjalnego jest dość istotne, zwłaszcza gdy nałoży się na to filtr konfliktu zbrojnego na Ukrainie. Młodzi ludzie, którzy mogą pochwalić się polskimi korzeniami, wybiera naukę w Polsce, podejmuje tu studia i stara się o stypendia socjalne. Sprawa więc nabiera charakteru powszechnego, który dotyka coraz większą rzeszę studentów. Sygnały o odmowie przyznania stypendium socjalnego docierają z takich ośrodków akademickich jak Rzeszów czy Kraków. O problemie informowały organizacje studenckie i same władze uczelni.
W odpowiedzi Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego stwierdziło, że osoby legitymujące się innym niż polskie obywatelstwem, mają pełne prawo do starania się i uzyskania po spełnieniu wymogów, stypendium między innymi socjalnego. Sprawa się komplikuje, gdy osoba będąca cudzoziemcem i posiadająca Kartę Polaka, musi ją oddać, wówczas podlega przepisom obowiązującym obywateli trzecich. Wówczas nie przysługują mu już stypendia socjalne i pomoc z funduszy pomocy społecznej.
Polscy studenci, legitymizujący się Kartą Polaka, korzystają z pomocy finansowej umożliwionej przez uczelnię, na której studiują. A oferta uczelni w zakresie stypendiów nie tylko socjalnych jest coraz bogatsza. Zwłaszcza na kierunkach technicznych czy uczelniach technicznych, student może starać się o całkiem pokaźne pieniądze. Nie wliczając już stypendiów z innych źródeł, jak choćby ministerialnych. Jak deklaruje Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, sprawa dotycząca problemów ze stypendiami socjalnymi zostanie jak najszybciej rozpatrzona i rozwiązana.
Znam około 10 osób studiujących tu za darmo (często mają stypendia), pochodzących ze wschodu. Mają Kartę Polaka, niestety ani jedna z tych osób nie czuje się Polakiem. Są oni w moim wieku (około 20 lat). Jeden znajomy na początku jak go poznałem zarzekał się, że bardzo chciał wrócić do Polski. Skończył studia, pracował rok w Polsce, teraz uważa się za obywatela świata i wyjeżdża do Australii. Dla mnie jest bardzo przykre, że przyjezdni dostają z podatków moich rodziców stypendia. Prawie wszyscy z nich wydają więcej na swoje utrzymanie niż ja. Niestety dochody moich rodziców są minimalnie za duże, żebym dostał stypendium socjalne.
Ale też są tacy, którzy nie mają możliwości studiowania w kraju pochodzenia, np. w takim, jak Turkmenistan, i nie mają z czego utrzymywać się, więc w takich przypadkach otrzymywanie stypendium jest jak najbardziej uzasadnione.